حق سرقفلی ، به عنوان یک حق مالی ، قابل به ارث رسیدن است. حتی زوجه متوفی نیز ، از آن بهره مند می شود . نحوه تقسیم ارث سرقفلی ، بر اساس طبقات و درجات ارث و پس از ثبت درخواست انحصار وراثت در شورای حل اختلاف است.  میزان مالیات ارث سرقفلی ، از 3 تا 12 درصد ارزش معاملاتی حق سرقفلی خواهد بود .

ویژگی های حق سرقفلی

 سرقفلی مانند تمام پدیده های حقوقی دیگر، دارای ویژگی های اختصاصی بوده که از طریق آن ها شناخته می شود. به همین دیل، در این بخش به توضیح ویژگی های حق سرقفلی پرداخته که به شرح زیر می باشد:

• حق‌سرقفلی یک حق مالی است و تمام ویژگی های حقوق مالی بر آن حاکم است .
• حق سرقفلی جزء  اموال غیر منقول بوده و بنابراین، سرقفلی یک  مال غیر منقول محسوب می شود.
• سرقفلی، یک حق شرعی و مورد تایید شورای نگهبان می باشد.
• مبلغ سرقفلی با توافق مستاجر با موجر تعیین شده و بنابراین یک مبلغ مشخص می باشد. البته ، نقل و انتقال سرقفلی ، مشمول پرداخت مالیات سرقفلی است .
• سرقفلی، قابل توقیف بوده و می توان از آن ضمانت نمود.
• اصولا سرقفلی توسط مستاجر، قابل انتقال بوده و برای انتقال آن نیاز به تنظیم سند رسمی نمی باشد.

حق سرقفلی ، به عنوان یک حق مالی ، قابل به ارث رسیدن است. حتی زوجه متوفی نیز ، از آن بهره مند می شود . نحوه تقسیم ارث سرقفلی ، بر اساس طبقات و درجات ارث و پس از ثبت درخواست انحصار وراثت در شورای حل اختلاف می باشد.  میزان مالیات ارث سرقفلی ، از 3 تا 12 درصد ارزش معاملاتی حق سرقفلی خواهد بود .

مفهوم حق کسب، پیشه

تفاوت سرقفلی و حق کسب و پیشه، در موارد متعددی می باشد. از جمله اینکه، سرقفلی، به پولی گفته‌می‌شود که مستاجر، در ابتدای اجاره به موجر‌داده یا وجهی است که مستاجر، در ازای اسقاط حقوق خود از موجر می گیرد. اما حق کسب و پیشه، حقی است که به تدریج و در اثر فعالیت مستاجر در ملک تجاری ایجاد می شود.

نحوه طرح دعوی تجویز انتقال منافع سرقفلی به غیر، بدین صورت بوده که در فرض وجود شرایط قانونی، نظیر نداشتن حق انتقال سرقفلی و عدم رضایت موجر به انتقال، مستاجر، باید پس از ارسال اظهارنامه برای موجر، جهت ثبت دادخواست دعوا، به یکی از دفاتر خدمات قضایی، مراجعه نماید.

مقایسه حق کسب و پیشه و تجارت با حق سرقفلی

• حق‌سرقفلی عبارت است از مال یا مبلغی  که مستأجر در ابتدای انعقاد قرار داد اجاره به موجر می دهد. با پرداخت این مبلغ استحقاق دریافت معادل عادلانه آن را در زمان تخلیه پیدا می کند. ولی حق کسب و پیشه و تجارت در‌حقیقت عبارت‌است از آن کسب‌شهرت و رونقی است که در ملک به‌واسطه اقدام مستأجر به وجود آمده است .چه مستأجر مال یا وجهی به موجر داده یا نداده باشد.
• حق‌کسب و پیشه و تجارت تدریجی و به مرور حاصل می شود و ممکن است اصلاً چنین حقی به وجود نیاید. به عبارت دیگر، احتمال دارد چنین حقی حاصل شود و بستگی به عمل مستأجر دارد.حال آنکه حق سرقفلی قطعی است. به محض پرداخت مبلغ یا مال از سوی مستأجر به موجر به وجود می آید.
• میزان و مقدار حق سرقفلی مشخص است. ولی میزان و مقدار حق کسب، پیشه و تجارت قابل محاسبه و پیش بینی نیست. ممکن است موجر به طریق صحیح در پایان عقد اجاره به‌واسطه وقوع تخلفی از جانب مستأجر به طور کل ساقط شود یا اصلاً چنین حقی حاصل نگردد.
• حق سرقفلی قابل اسقاط است؛ زیرا با پرداخت مبلغی از طرف مستأجر محقق می شود؛ هرچند برخی بر این عقیده هستند که با انعقاد عقد سبب ایجاد شده و شرط استحقاق، حسن شهرت است. حق سرقفلی قابل توقیف است؛ ولی حق‌کسب و پیشه قابل توقیف نیست.
• حق سرقفلی قابل ضمان‌است یعنی می‌شود برای پرداخت آن از دیگری ضمانت کرد ولی حق‌کسب و پیشه قابلیت ضمان را ندارد.
• حق سرقفلی  قابل واگذاری و انتقال به غیر است؛ ولی حق‌کسب و پیشه قابل واگذاری به غیر نیست، مگر به موجب درخواست تجویز انتقال منافع و صدور حکم در این خصوص و یا تفویض انتقال به غیر.
• حق سرقفلی با تخلف ساقط نمی شود؛ ولی حق کسب  به صرف تحقق تخلف ساقط میگردد.

کلام آخر