هنگامی که فردی فوت می کند یکی از نخستین و مهمترین مدارکی که می بایست توسط وراث یا افراد مرتبط تهیه گردد، گواهی فوت می باشد. از نظر قانونی به طور کلی صدور گواهی فوت در صلاحیت سازمان ثبت احوال کشور می باشد.
روش های صدور گواهی فوت
برای صدور این گواهی به دو شیوه حضوری و غیر حضوری می توان اقدام نمود. شیوه حضوری دریافت این گواهی مستلزم ارائه گواهی پزشک، به سازمان ثبت احوال و دریافت گواهی است. اما در مورد بسیاری از انواع مرگ و میر صدور گواهی فوت و جواز کفن منوط به ارائه نظر پزشکی قانونی در خصوص نحوه فوت و زمان دقیق آن می باشد.
در شیوه غیر حضوری بدون این که مراجعه به مکان خاصی الزامی باشد، می توان با مراجعه به سامانه اینترنتی ثبت احوال به نشانی www.death.sabteahval.ir نسبت به دریافت گواهی فوت اقدامات لازم را انجام داد. در نوشتار پیش رو ضمن ارائه شیوه های گوناگون دریافت گواهی برای فوت، برخی از مهمترین کاربردهای این گواهی را در حقوق ایران بررسی می کنیم.
مراحل و شرایط دریافت گواهی فوت به شیوه حضوری
همانطور که اشاره شد برای دریافت گواهی فوت به شیوه حضوری، می بایست به اداره ثبت احوال شهرستان آخرین محل اقامت متوفی مراجعه نمود. این کار می بایست توسط یکی از اولیا یا وراث متوفی صورت پذیرد.
در صورتی که متوفی ورثه ای نداشته باشد، دادستان یا نماینده او درخواست صدور گواهی را صادر می کند. متقاضی صدور گواهی می بایست مدارک مورد نیاز را به مامور اداره ثبت احوال تقدیم نماید. برخی از مهمترین مدارکی که در شیوه حضوری صدور گواهی فوت می بایست به مامور اداره ثبت احوال تحویل گردد، عبارت از موارد زیر است:
- شناسنامه متوفی
- کارت ملی متوفی
- گواهی پزشک مبنی بر فوت شخص به گونه ای غیر قابل بازگشت.
- ارائه شهادت شهود مبنی بر فوت شدن متوفی.
- رسید بانکی مبنی بر پرداخت هزینه لازم برای صدور گواهی فوت.
مراحل دریافت گواهی فوت به شیوه غیر حضوری و آنلاین
برای دریافت گواهی‌فوت به شیوه غیر حضوری همانطور که اشاره شد، باید به سامانه اینترنتی ثبت احوال کشور مراجعه شود. پس از مراجعه به درگاه اینترنتی مذکور می بایست در فرم درخواست صدور گواهی‌فوت، فایل اسکن شده مدارک مورد نیاز بارگذاری گردد.
همچنین هزینه صدور گواهی باید با استفاده از کارت های اعتباری بانک های عضو شبکه ملی شتاب استفاده شود. پس از بارگذاری مدارک و تکمیل اطلاعات مورد نیاز در فرم درخواست و پرداخت هزینه صدور گواهی، گواهی صادر می شود.
مدارک مورد نیاز برای دریافت گواهی‌فوت
برخی از مهمترین مدارک مورد نیاز که می بایست برای دریافت گواهی‌فوت به شیوه غیر حضوری در سامانه ثبت احوال بارگذاری شود، عبارتند از:
- شناسنامه و کارت ملی شخص متوفی
- شناسنامه یکی از نزدیکان او از قبیل والدین یا فرزند.
- گواهی پزشک صلاحیتدار در مورد این که شخص به صورت غیر قابل بازگشتی فوت شده است.
- تصویر متوفی
مهمترین موارد استفاده از این گواهی
یکی از اصلی ترین کاربردهایی که این گواهی دارد، این است که امکان کفن و دفن متوفی را برای بستگان او از نظر قانونی فراهم می آورد. با توجه مشکلاتی که ممکن است کفن و دفن متوفی ایجاد کند، در حال حاضر از نظر حقوق ایران انجام هرگونه کفن و دفن مردگان، منوط به وجود گواهینامه فوت می باشد. دلیل این امر نیز واضح است، در واقع پیش از آنکه متوفی به خاک سپرده شود، می بایست فوت او در دفاتر مخصوص اداره ثبت احوال به ثبت برسد.
از جمله دیگر کاربردهایی که برای این گواهی متصور است، ارائه این گواهی برای تقسیم ترکه متوفی می باشد. به عبارت دیگر برای این که اموال به جای مانده از متوفی میان وراث او تقسیم شود، نخست می بایست گواهی انحصار وراثت صادر شود.
این گواهی توسط شورای حل اختلاف شهرستان محل آخرین اقامتگاه متوفی صادر می شود. یکی از مدارک مورد نیاز برای صدور گواهی‌انحصار وراثت، گواهی‌فوت است.
نکته شایان توجه این است که نباید گواهی فوت را با جواز دفن که توسط سازمان پزشکی قانونی صادر می شود اشتباه گرفت. همانطور که اشاره شد در برخی از موارد خاص، صدور جواز دفن متوفی منوط به این است که پزشکی قانونی علت فوت او را تشخیص دهد.
برای صدور جواز دفن در این موارد جسد متوفی می بایست با حضور مامور کلانتری به پزشکی قانونی تحویل داده شده و مورد بررسی قرار گیرد. این در حالی است که برای صدور گواهی‌فوت، نیازی به تعیین علت فوت نیست.
جهت مشاوره حقوقی با وکلا و کارشناسان ما با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. آزاده قورچیان وکیل پایه یک دادگستری
