هنگامی که بحث از نیرنگ و ضرر اشخاص در معاملات به میان میآید در قانون از اصطلاح خیار غبن فاحش استفاده میشود. جهت مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. آزاده قورچیان وکیل پایه یک دادگستری
تعریف خیار غبن فاحش
خیار غبن فاحش از جمله خیاراتی به شمار میرود که در قراردادها مورد استفاده قرار میگیرد و در صورت کلاهبرداری طرفین میتواند به مفاد آن استناد کنند. خیار غبن فاحش در واقع به معنی فسخ معامله است که منافع یکی از طرفین را در آسیب و ضرر قرار میدهد.خیار غبن فاحش به معنی داشتن اختیار فسخ قرارداد است که طرفین را دچار ضرر و زیان کرده است.
در این زمینه داشتن بهترین وکیل در تهران میتواند به افراد کمک کند تا از حقوق خود دفاع کنند. بر اساس مواد ۴۱۶ تا ۴۲۱ امکان فسخ معامله در صورت غبن وجود دارد.غبن در معاملات به معنی عدم رعایت انصاف، متحمل کردن ضرر و زیان به یکی از طرفین معامله و… است که امکان فسخ قرارداد را فراهم میکند.
اسقاط کافه خیارات ولو خیار غبن فاحش
درواقع اسقاط کافه به معنی ساقط کردن تمام چیزی است که با توجه به قراردادی که طرفین آن را امضا کردند انجام میشود. باید گفت اسقاط کافه خیارات ولو خیار غبن فاحش به این معنی است که طرفین نمیتوانند قرارداد را به طور کامل فسخ کنند. پس به این ترتیب بایستی هر دو طرف به کلیه مفاد قرارداد پایبند باشند و اجازه فسخ آن در هیچ شرایطی را ندارند. حتی اگر ضرر یکی از طرفین فاحش و مشخص است باز هم اجازه فسخ قرارداد وجود ندارد. با امضای مفاد قانونی قرارداد و انعقاد عقد تحت هیچ شرایطی امکان فسخ آن نیست.
غبن چیست
«غَبْنْ» در معاملات امکان فسخ قرارداد در صورت کلاهبرداری و ضرر و آسیب را فراهم میکند. واژه غبن کلمه عربی برشمرده میشود که به معنی ضرر و زیان است؛ بنابراین هنگامی که غبن و فاحش در کنار هم قرار میگیرند به معنی ضرر و زیان آشکار در مفاد قرارداد تعبیر میشوند. خیار غبن فاحش از جمله خیاراتی است که امکان فسخ قرادادهای غیرمنصفانه را فراهم میکند. به این ترتیب در معاملات وجود این تبصره اهمیت زیادی دارد که بسیاری از افراد از آن بیاطلاع هستند.
غبن فاحش چند درصد است
اصطلاح «غبن فاحش» در فقه و حقوق اسلامی به معنای تفاوت فاحش و غیر عادی بین قیمت واقعی یک کالا و قیمتی است که در معامله برای آن تعیین میشود. تعیین درصد مشخص برای غبن فاحش، در عرف و قوانین کشورهای مختلف میتواند تفاوت داشته باشد؛ اما معمولاً این تفاوت باید به اندازهای باشد که به وضوح ناعادلانه و غیر متعارف به نظر برسد.در حقوق ایران، معیار درصد مشخصی برای غبن فاحش تعیین نشده است و قاضی باید با توجه به شرایط خاص هر پرونده و عرف جامعه تشخیص دهد که آیا غبن فاحش صورت گرفته است یا خیر.
برخی از حقوقدانان معتقدند که اگر تفاوت قیمت بیش از 20 تا 30 درصد باشد، ممکن است به عنوان غبن فاحش در نظر گرفته شود، اما این موضوع قطعی نیست و بستگی به شرایط خاص هر معامله دارد. به طور کلی، هر زمان که تفاوت قیمت به اندازهای باشد که منجر به ناعادلانه بودن معامله شود و به نظر عرفی ناپذیرفته باشد، میتوان آن را غبن فاحش دانست.
اسقاط خیار غبن چیست
وجود اسقاط خیار غبن در قرارداد به معنی این است که اگر طرفین آن را امضا کنند دیگر نمیتوانند از حق قانونی خود برای ناعادلانه بودن معامله بهرهمند شوند. به این ترتیب طرفین میپذیرند که از حق قانونی خود چشمپوشی کنند و کلیه خیارات را از خود سلب شوند.اسقاط کلیه خیارات ولو خیار غبن فاحش به معنی این است که فرد بپذیرد، حتی در صورت ضرر فاحش در معامله امکان فسخ قرارداد را ندارد. بنابراین دقت به این عبارت در قراردادها ارزش مالی و اهمیت فراوانی دارد.
خیار غبن در ملک به چه معناست؟
هنگامی که قیمت ملک موجود در قرارداد از قیمت بازار پایینتر باشد و صاحب ملک دچار ضرر و زیان شود، میتواند معامله را برهم بزند. در واقع طرف دیگر با نوشتن این قرارداد، صاحب ملک را فریب داده است و تعادل منطقی بین ارزش واقعی ملک و هزینهای که بابت آن پرداخت شده است وجود ندارد.به این ترتیب صاحب ملک میتواند طبق ماده ۴۱۶ قانون مدنی قرارداد را فسخ کند و ادعا کند که فریب خورده است. خیار غبن در ملک از پرکاربردترین نوع قرارداد در ملک به شمار میرود و رهن، اجاره، و… طبق آن انجام میشود.
مدت زمان استفاده از خیار غبن
در صورتی که خیار غبن فوریت داشته باشد امکان اعمال آن بعد از ده ماه طبق ماده ۴۲۰ قانون مدنی امکانپذیر است. اگر مدت زمان خاصی برای آن تعریف نشده باشد امکان فوریت آن فراهم میشود. در صورتی که فرد نسبت به ضرر و زیان آگاه شود و علم پیدا کند بایستی فوریت آن اعمال شود وگرنه حق دارنده آن ساقط میشود.
تفاوت خیار غبن با تدلیس
همانطور که گفته شد خیار غبن به معنی عدم آگاهی از ارزش واقعی نسبت به ارزش مورد معامله است. اگر فرد دچار ضرر و زیان شود میتواند قرارداد را فسخ کند. اما خیار تدلیس به معنی این است که طرف معامله مفادی را پنهان کرده است صفت و کمالی فراتر از حد واقعی را در قرارداد ذکر کند. به این ترتیب در خیار تدلیس فرد میتواند از این ظاهرسازی و پنهانکاری دچار ضرر و زیان شود. گفتنی است که خیار تدلیس و خیار غبن هر دو خیار فوری محسوب میشوند. بعد از علم به آن میتوان فوری قرارداد فسخ شود و فوریت دارد.
جمعبندی
ما در این مقاله به بررسی و آشنایی با خیار غبن فاحش پرداختیم. خیار غبن فاحش به معنی ضرر و زیان آشکار است که یکی از طرفین را دچار آسیب میکند. به این ترتیب طرفین بر اساس آن میتوانند قرارداد را فسخ کنند. این نوع قرارداد برای کلیه قراردادهای ملکی مورد استفاده قرار میگیرد. وجود بهترین وکیل در تهران میتواند به افراد کمک کند تا بهترین قرارداد را تنظیم کنند و یا در امضای قرارداد به آنها کمک کنند. جهت مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. آزاده قورچیان وکیل پایه یک دادگستری