املاک اوقافی به املاکی گفته می شود که در اختیار اداره اوقاف بوده ولی قابل خرید و فروش می باشد، ولی شرایط خرید و فروش آنها با املاک شخصی متفاوت است. وقف از جمله عقودی می باشد که شرایط و مقررات آن برای تشکیل و انعقاد عقد وقف، به طور خاص در قانون بیان شده است و به همین علت به صرف ایجاب و قبول تشکیل نمی گردد بلکه می بایست مال موضوع وقف، به قبض و اقباض سازمان اوقاف و متولی آن داده شود. جهت مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. آزاده قورچیان وکیل پایه یک دادگستری
وقف چیست ؟
وقف در لغت به معنی ایستادن و ساکن و حبس کردن است. در اصطلاح فقه، یعنی حبس مایملک و جلوگیری از انتقال آن به دیگری، چه از راه فروش و چه از راه بخشش و در مقابل منافع و سود حاصل از آن را در راه خداوند قرار دادن است.
انواع وقف چیست؟
وقف خاص:
استفاده‌کنندگان از موقوفه، اشخاص، اقشار یا گروه خاصی‌‌اند؛ همانند وقف مالی که برای استادان یا دانشجویان یک دانشگاه خاص یا دانش‌آموزان یک مدرسه مشخص است.
وقف عام:
استفاده کنندگان از آن مال موقوفه، شخص یا گروه خاصی نیستند بلکه وقف برای مصلحت عموم، مانند مساجد، بیمارستان‌ها یا مردم یک شهر است.
شرایط و ویژگی املاک اوقافی چیست؟
این اموال باید دارای شرایط زیر باشد:
- مال قابل رویت و عینی باشد (منافع یا دیون نباشد)
- ملک متعلق به واقف کننده باشد.
- باید دارای منفعت حلال و منفعت آن متعلق حق غیر که مانع از تصرف است،نباشد.
بهتر است بدانیم :
به کسی که مال خود را وقف می کند «واقف»گویند و کسی که وقف به نفع او ایجاد می گردد را «موقوف علیه» می نامند و اگر ایشان چند نفر باشند «موقوف علیهم» نامیده می شوند و کسی که اداره کردن امور موقوفه را بر عهده می گیرد «متولی» محسوب و امر اداره کردن موقوفه را «تولیت» می گویند. جهت مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. آزاده قورچیان وکیل پایه یک دادگستری
املاک اوقافی چیست؟
املاک اوقافی به این معنی نیست که اگر آن را خریداری کردید در آینده شخصی به عنوان مدعی بتواند آن را از شما بگیرد.این املاک دارای سند هستند و هیچ مشکلی هم برای خرید و فروش، رهن و اجاره و حتی ساخت‌وساز در زمین آنها وجود ندارد. این املاک دارای سند اوقافی هستند که البته تفاوت‌هایی با سند ملکی دارد.املاک اوقافی نسبت به سایر املاک هزینه ی پایین تری دارند . یکی از مزایای سند اوقافی میتواند برای افرادی باشد که بودجۀ کمی دارند؛
در واقع یکی از تفاوت‌های این سند با سند ملکی این است که نه تنها بدون مجوز امکان خرید و فروش ندارد، بلکه دربارۀ هر گونه تغییری در این خصوص باید چندین مرحله با حضور در سازمان اوقاف پیموده شودمالی که قرار است وقف شود، اعم از منقول یا غیرمنقول به اصطلاح حبس می‌شود یعنی تا ابد و برای همیشه غیرقابل انتقال و متعلق به امر خیر و نیکوی مورد نظر واقف است و منافع آن نیز به منظوری که واقف قبل از وقف در نظر گرفته، هزینه می‌شود؛ بنابراین عین مال موقوفه غیرقابل نقل و انتقال، خرید و فروش، هدیه، صلح و… است.
برای مثال شخصی که مالک یک قطعه زمین کشاورزی است، آن را وقف می‌کند و چنین مقرر می‌دارد منافع زمین مذکور به بیماران سرطانی تعلق یافته بنابراین تا ابد و برای همیشه انتقال زمین مذکور غیرممکن است و اگر کسی مبادرت به نقل وانتقال تمام یا بخشی از آن کند، آن معامله باطل است، اما چنانچه شخصی مطابق با مقررات قانونی و تحت نظر متولی و ناظر موقوفه، مثلا مبادرت به انعقاد قرارداد اجاره بخشی از منافع موقوفه مذکور کند، چنانچه 500متر از زمین مورد اشاره را به مدت5 سال با اجاره‌بهای مشخص برای زراعت اجاره کند و البته اجاره‌بهای مذکور به جهت مورد نظر واقف هزینه شود، این قرارداد صحیح است.
آیا وقف قابل برگشت است؟
یکی از ارکان این عقد قبض مال موقوفه است که تا قبل از اینکه قبض مال صورت گیرد وقف کننده میتواند از آن رجوع کند.
آیا بیع وقف صحیح است؟
بر اساس ماده 88 قانون مدنی، ﺑﯿﻊ وﻗﻒ در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺧﺮاب ﺷﻮد ﯾﺎ ﺧﻮف آن ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺧﺮاﺑﯽ شود، ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ اﻧﺘﻔﺎع از آن ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ، در ﺻﻮرﺗﯽ ﺟﺎﯾﺰ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻤﺮان آن ﻣﺘﻌﺬر ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﮐﺴﯽ ﺑﺮای ﻋﻤﺮان آن ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺸﻮد.
مواردی در جهت وقف توصیه می شود:
- هزینه تحصیل دانشجویان و دانش آموزان
- تهیه لباس و لوازم التحریر دانش آموزان بی بضاعت و یتیم
- ساخت و تجهیز مدارس در مناطق محروم
- ساخت و تجهیز خوابگاه دانشجویان
- تحقیقات علمی و پژوهشی
- ساخت کتابخانه های تخصصی
- ساخت مراکز فنی و حرفه ای
- معالجه و هزینه دارو درمان بیماران مستمند
- کمک هزینه دارو و درمان به بیماران خاص و صعب العلاج
- ساخت و تجهیز درمانگاه و بیمارستان، بهداری و خانه بهداشت در مناطق محروم و روستایی
- کمک به معلولین و ساخت آسایشگاه برای معلولین و از کارافتادگان
- امور ازدواج جوانان: ( کمک هزینه ازدواج، مراسم، ساخت سالن جشن برای ازدواج و…)
- تهیه جهیزیه برای دختران نیازمند و بی بضاعت
- ساخت مسکن برای اسکان موقت زوج های جوان
- پرداخت وام قرض الحسنه ازدواج
- ساخت پرورشگاه برای ایتام و مستمندان
- ساخت و تجهیز مدارس شبانه روزی در مناطق محروم
- تامین هزینه تحصیلی ایتام و مستمندان
- تامین سبد غذایی ایتام و فقرا
- خرید لباس و مایحتاج ضروری ایتام و خانواده های فقرا
- کمک به خانواده های زندانیان
- کمک به خانواده ها و زنان بی سرپرست و بدسرپرست
- کمک برای آزادی زندانیان غیر عمد
- مطلق خیرات و مبرّات
- کمک به آسایشگاه بیماران، پرورشگاه، شیرخوارگاه ها و خانه سالمندان
جهت مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. آزاده قورچیان وکیل پایه یک دادگستری
