آیا می دانید منظور از خلع ید منافع و سرقفلی چیست؟ در این مقاله از وب سایت آزاده قورچیان به این موضوع خواهیم پرداخت. فرض کنید شخصی که بدون اذن مالک آن در منافع یا سرقفلی تصرف نماید ( به عبارتی ملک وی را غصب کند.) . در پی آن ثابت شود که بدون رضایت او این تصرف صورت گرفته‌است. پس در نتیجه مالک مافع و سرقفلی میتواند از طریق دعوای رفع تصرف یا خلع ید(حسب مورد ) نسبت به اخراج شخص متصرف از ملک خود اقدام نماید. دعوای خلع ید مربوط به مال غیر منقول ( اعم از عین و منافع و سرقفلی مقدور است و در مورد اموال منقول، دعوای استرداد مطرح می‌شود. دعوای خلع ید فرع بر اثبات مالکیت است.
جهت مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. آزاده قورچیان وکیل پایه یک دادگستری
دعوای خلع ید در دو صورت مطرح می شود. صورت اول مربوط به موردی است که متصرف از ابتدای تصرف بدون اذن مالک، ملک او را تصرف کرده باشد. صورت دوم مربوط به موردی است که تصرف شخص ابتدا با اذن مالک شروع شده‌است اما در نهایت بدون اذن او ادامه پیدا کند.
ارکان اصلی دعوی خلع ید منافع ملک :
- غیر منقول بودن موضوع دعوی ( مانند زمین، خانه، آپارتمان )
- استیلاء و وضع ید مدعی علیه
- عدوانی بودن تصرفات متصرف
- مالکیت خواهان
طرح دعوای خلع ید منافع ملک مشاع :
مطابق ماده 581 قانون مدنی تصرفات هر یک از شرکا (در املاک مشاعی)، در صورتی که بدون اذن یا خارج از حدود اذن باشد، فضولی بوده و تابع احکام فضولی است.
به این معنی که چنانچه تصرفات شریک در ملک مشاعی، بدون اذن شریک دیگر باشد یا با اذن بوده ولی تصرفات خارج از حدود اذن باشد و یا اینکه مالک مشاعی از اذن خود (اجازه استفاده شریک دیگر) رجوع نماید، در این صورت هر یک از مالکین مشاعی میتوانند درخواست خلع ید از ملک مشاع برای تمام یا بخشی از مالکین را بخواهند.
نکته :
برای خلع ید نیازی به مالکیت بر ملک نیست و مالکیت ولو مشاعی بر منافع نیز کفایت نموده و در این صورت موضوع از تحت شمول ماده ۲۲ قانون ثبت خارج و ابراز سند رسمی الزامی نبوده و غاصب ملزم به پرداخت اجرت‌المثل ایام تصرف است.
دعوای خلع ید منافع ملک :
دعاوی دیگری در ضمن دعوای خلع ید مطرح شود، مانند دعوای مطالبه اجرت المثل ایام تصرف یا دعوای قلع و قمع مستحدثات و … .
تفاوت دعوای خلع ید منافع ملک با دعوای تخلیه ملک:
منشاء دعوای خلع ید غصب است و هیچ قراردادی بین مالک و متصرف وجود ندارد.
اما در تخلیه قرارداد وجود دارد اما با وصف اینکه مدت اجاره پایان پذیرفته است مستاجر حاضر به تخلیه ملک نیست اینجا باید دعوای تخلیه مطرح کرد که در آن مالکیت عین ملک نیز شرط نیست همین که شما مالک منافع هم باشی کفایت می کند.
خلع ید منافع ملک حق کسب یا پیشه و سرقفلی :
مستأجری که می خواهد علیه شریک خود طرح دعوی خلع ید نماید باید مالک رسمی و ثبتی حق کسب یا پیشه یا سرقفلی باشد.
چنانچه عین مستأجره جزو مناطقی باشد که قانون روابط مؤجر و مستأجر در آن منطقه حاکم نباشد در صورت درخواست تخلیه، در این مورد بلحاظ عدم حکومت قانون روابط مؤجر و مستأجر محکوم به رد خواهد بود و چنانچه تقاضای خلع ید شود دادگاه مستندا به ماده 308 قانون مدنی حکم به خلع ید مستأجر می دهد.
اما اگر قانون روابط مؤجر و مستأجر در آن منطقه حاکم باشد، به محض انقضاء مدت اجاره، در صورت درخواست تخلیه از ناحیه شریک دیگر دارنده حق کسب و پیشه و سرقفلی به استناد ماده 494 قانون مدنی حکم به تخلیه عین مستأجره صادر خواهد گردید.
پیشنهاد ما برای شما:اثبات مالکیت چیست ؟( املاک قولنامه ای و فاقد سند و..)تفاوت با خلع ید -کاملا کاربردی
برای خلع ید منافع ملک چه مدارکی نیاز داریم ؟
- تصویر مصدق سند مالکیت
- به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت و کارت عابر بانک جهت پرداخت هزینۀ دادرسی الزامی است.
- استماع شهادت شهود و مطلعین
- درخواست جلب نظر کارشناس
- شماره پرونده استنادی
جهت مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. آزاده قورچیان وکیل پایه یک دادگستری
